Βασίλης Νιτσιάκος «O lele / Ω λέλε»

Βιβλίο - cd τραγουδιών στην Βλαχική γλώσσα




Το βιβλίο - cd “Ο lele / Ω λέλε” αποτελεί ίσως το πρώτο εγχείρημα παγκοσμίως για καταγραφή μελοποιημένης ποίησης στη Βλαχική γλώσσα.

Πρόκειται για ποιήματα του *Καθηγητή της Κοινωνικής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων* Βασίλη Νιτσιάκου, που γράφτηκαν με σκοπό να μελοποιηθούν και, ως εκ τούτου, η προσπάθεια θα μπορούσε να θεωρηθεί και στιχουργική.

Τα στιχουργήματα γράφτηκαν εξαρχής στην Βλαχική γλώσσα, που συμβαίνει να είναι και η μητρική γλώσσα μαζί με την Ελληνική του δημιουργού τους, για τον οποίο η παρούσα έκδοση αποτελεί κατάθεση ψυχής και ταυτότητας συνάμα.

Τη γενική μουσική επιμέλεια έχει ο συνθέτης Σούλης Λιάκος, ο οποίος έχει συνθέσει οχτώ από τα δέκα τραγούδια της έκδοσης. Συμμετέχει, επίσης συνθετικά με δύο τραγούδια ο Μάκης Σεβίλογλου.

Τραγουδούν οι Σούλης Λιάκος, Μάκης Σεβίλογλου, Μαρία Δάφκα, Πλειάδες. Δεύτερες φωνές κάνει ο Νίκος Ζιώγαλας.

Ειδική συμμετοχή έχει το γυναικείο πολυφωνικό σύνολο «Πλειάδες».

Η έκδοση του πολυτελούς βιβλίου + cd πλαισιώνεται από λογοτεχνικά και ποιητικά κείμενα που βοηθούν στην πρόσληψη της μουσικής καθώς και από έργα ζωγραφικής με παρόμοιο ρόλο. Όλα τα κείμενα εκτός από την Βλαχική είναι αποδοσμένα και στην Ελληνική και την Αγγλική γλώσσα.

Την απόδοση των κειμένων στην Βλαχική γλώσσα έχει κάνει ο Φάνης Δασούλας, στην Αγγλική γλώσσα ο Joshua Barley ενώ την γενικότερη γλωσσολογική επιμέλεια, σε ότι αφορά τη Βλαχική γλώσσα, ο Σταμάτης Μπέης.

Η Βλαχική γλώσσα, παρότι εγγραμματίστηκε από τον 19ο αιώνα, παρέμεινε εν πολλοίς μια προφορική γλώσσα με πολλές διαλέκτους και ιδιώματα κατά τόπους σε μια σχετικά μεγάλη γεωγραφική κλίμακα και σε διεθνικό επίπεδο. Στα περιθώρια των επίσημων γλωσσών των εθνικών κρατών της Βαλκανικής διασώθηκε με όλη την ποικιλομορφία της αλλά με μια τάση εξαφάνισης. Τα δημοτικά τραγούδια σε αυτή τη γλώσσα είχαν την ίδια τύχη, ενώ οι όποιες νέες παραγωγές δεν είναι παρά χονδροειδείς απομιμήσεις των παραδοσιακών, αμφιβόλου αισθητικής αξίας.

Η πρώτη δημόσια παρουσίασή του θα γίνει στην Θεσσαλονίκη στις 15 Νοεμβρίου στις 5μμ, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Βαλκανικής Μουσικής Beyond Borders στο λιμάνι στην Αποθήκη Γ'.

Ο Βασίλης Νιτσιάκος είναι Καθηγητής της Κοινωνικής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα των Folk life studies στο Πανεπιστήμιο του Leeds και διδακτορική διατριβή στην Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.

Από το 1989 είναι μέλος ΔΕΠ στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το ερευνητικό και συγγραφικό του έργο εστιάζεται σε ζητήματα κοινωνικών μετασχηματισμών των παραδοσιακών δομών, συγκρότησης και χρήσης του 'παραδοσιακού' πολιτισμού, διαλόγου της λαογραφίας με άλλες επιστήμες, καταγραφής και μελέτης του μουσικού πολιτισμού, ενώ στην τρέχουσα δεκαετία εστιάζει το ενδιαφέρον του σε θέματα μετανάστευσης, ταυτοτήτων, εθνογραφίας συνοριακών περιοχών και πολιτισμικής οικολογίας.

Παραγωγή: Caspar Falke, Μάκης Σεβίλογλου, Kyklos records-Silvox records, the
Netherlands

Ζωγραφική, Σχέδια: Αντώνης Φαρίδης

Artwork / Σελιδοποίηση: Νίκος Ι. Αλμπάνης

1η έκδοση Οκτώβριος 2019


Μαρία Δάφκα - Arina